Tehlike Sorumluluğunun Genelleşmesine Yönelik Düzenleme Tercihi

Abstract

Giderek fazlalaşan ekonomik ve teknolojik gelişmeler beraberinde, hukuksal manada kusursuz sorumluluk hallerinin tanınmasını getirmiştir. Bu çerçevede hukuk âlemine giren tehlike sorumluluğu prensibi, bazı faaliyetlerin ağır tehlikeler taşıması karşısında, bu faaliyeti yapan kişi, faaliyeti yürüten müessese sahibi veya faaliyeti yürüten müesseseyi işletenlerin tehlikeli faaliyet nedeniyle meydana gelen zarardan kusurları olmaksızın mesul tutulmaları şeklinde tanımlanmaktadır. Tehlike sorumluluğu prensibi idarenin kusursuz sorumluluk hallerinden olan risk sorumluluğu prensibinin de temelinde yatmaktadır. Dolayısıyla özel hukuktaki tehlike sorumluluğunun incelenmesi idare hukuku bakımından da son derece önemlidir. Tehlike sorumluluğu prensibinin mevzuatta nasıl düzenlenmesi gerektiği doktrinde tartışma konusu olmuştur. Yasa koyucu, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunun 71 inci maddesinde tehlike sorumluluğunu genel bir düzenleme ile hükme bağlamıştır. Ancak bunun yanında 71 inci maddenin üçüncü fıkrasında, tehlike sorumluluğuna ilişkin özel hükümlerin saklı olduğunu hükme bağlamak suretiyle de, konu ile ilgi hususî düzenlemelerin yapılabileceğine de cevaz vermektedir. Çalışmada konuya ilişkin açıklamalar yapılmak suretiyle sorun oluşturduğu düşünülen meselelere yeri geldiğince çözüm önerilerinde bulunulmuştur.

The increasing economic and technological developments have resulted in the recognition of strict liability in the legal sense. In this respect, the principle of danger liability in the legal context requires that a person, the proprietor of an enterprise or the enterprise carrying out an activity that poses a certain amount of danger are liable for the damages caused by the activity concerned even when they have no direct fault. The principle of danger liability lays the ground for risk liability, which is one of the strict liability states of the administration. Thus, investigating the danger liability in private law has also implications with respect to the administrative law. It has been controversial in the doctrine how to regulate the principle of danger liability in the legislation. The law maker sets forth a general regulation on danger liability in Article 71 of Turkish Code of Obligations (Law no. 6098). Additionally, the Code allows some further specific regulations on danger liability by stipulating in paragraph 3 of Article 71 that some specific provisions related to danger liability are reserved. This study sets out to make explanations about danger liability in the legislation and offers solutions to relevant problematic issues.