İlköğretimde değer kazanımlarının incelenmesinde karikatür kullanımı: Dayanışma değeri örneği

Abstract

Bu araştırmada, ilköğretim öğrencilerinin sahip olduğu dayanışma değerinin karikatür aracılığıyla incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma verileri Eskişehir’deki üç farklı ilköğretim okulundan 120’si dördüncü sınıf, 87’si beşinci sınıf toplam 207 öğrenciden 2008 Mayıs ayı boyunca toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak çalışma yaprağı kullanılmıştır. Çalışma yaprağında dayanışma mesajı içeren yazısız bir karikatüre ve üç açık uçlu soruya yer verilmiştir. Veriler, NVivo 7.0 nitel veri analiz programı ile betimsel ve sürekli karşılaştırma yolu benimsenerek çözümlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, öğrencilerin dayanışma değeri algıları farklılık göstermiştir. Bu algılar; sorun çözmede dayanışma yapılmalı, dayanışma davranışının sonuçlarının olumsuz olmaması önemli, geçici çıkarlar için (seçim kazanmak vb.) dayanışma yapılabilir ve kötüleri cezalandırmak için dayanışma olmalı biçimindedir. Bu bulgulara dayanarak karikatürlerin özellikle sosyal içerikli değer, norm ve kurallara ilişkin kazanımlarda bir durum belirleme aracı olarak kullanılabileceği ortaya çıkmıştır.

The purpose of this study is to examine the solidarity values of primary school students through using cartoons as assessment materials. The data were gathered from three different primary schools in Eskisehir in May 2008. The participants of the study were 207 primary school students, 120 of whom were 4th graders, whereas 87 of whom were 5th graders. The data collection tools included a worksheet with a cartoon and three open ended questions. The data were analyzed through using NVivo 7.0 Qualitative Data Analysis Software Program with constant comparison and descriptive analysis methods. The findings revealed that the participants' perceptions based on the solidarity values show differences. Their perceptions related to the solidarity values were as follows; there should be solidarity in the case of problem solving, the outcomes of the solidarity behavior should not be negative, solidarity could be provided for the immediate interests (i.e., winning an election etc.), and solidarity could be provided in order to sustain discipline. Concerning the findings of the study, it can be claimed that cartoons could be used as an instrument to examine the cases in which social values, norms, and regulations are introduced in primary education.