İşitme Engelli Çocuklarda Okuma Anlama Stratejilerinin Önemi ve Kullanımı

Abstract

Okuma sürecinde öğrenilen stratejiler okuyucunun farklı metinleri okuyup anlamasında önemli ve etkilidir. Okuma stratejileri okuma öğrenilirken kullanılan becerilerin edinilebilmesi için gerekli olan tekniklerdir. Farklı okuma metinlerine ilişkin bilgilerin anlaşılmasında kullanılan bu stratejilerin öğretilmesi gerekir. Bu stratejiler tahminler yapma, metin yapılarını anlama ve çıkarım yapmak için geçmiş bilgilerin kullanılmasını içermektedir. İşitme engelli çocukların okuduğunu anlamada kullandıkları stratejilerin normal işiten çocuklarla aynı olduğu ancak dil gelişimlerinin işiten yaşıtlarına göre geri olmasından dolayı stratejileri kullanmada daha az verimli oldukları belirtilmektedir. Bu nedenle okuduğunu anlama stratejileri işitme engelli çocuklara normal işiten çocuklarda olduğu gibi bir metni okumaya başlamadan önce, metni okurken ve okuma sonrasında farklı etkinlikler kullanılarak öğretilmelidir. Stratejiler öğretilirken çocukların yaşlarına ve önceden edindikleri becerilere uygun stratejiler gösterilmeli ve çocukların stratejileri bağımsız olarak kullanmaya başlamalarından önce bir çok defa model olunmalıdır. Bu yazıda; tahmin etme, çıkarım yapma, kendi kendine soru oluşturma, izleme, özetleme gibi okuma anlama stratejileri tanımlanarak işitme engelli çocukların bu stratejileri kullanabilmeleri için hikaye okuma, metin inceleme gibi etkinliklerle öğretilmesi üstünde durulacaktır.

Reading strategies are important for readers to understand different reading metarials. Reading strategies are necessary techniques which are required to gain reading skills. These strategies shold be thought to the students for them to understand the information in different texts. These strategies contain prediction and using already established information to make inferences and to comprehend text structures. Hearing impaired children use the same reading strategies with normal hearing children, but they have diffuculties in using the strategies because of the language delay. Reading strategies can be thought to hearing impaired children before reading, while reading the text and after reading by using different activities. While teaching the strategies the child's age and his/her established reading skills should be considered and modeling should be used before the child start using the strategies independently. This study descibes strategies like prediction, making inferences, generating question, monitoring, summarizing and gives some ideas about teaching strategies in activites like reading stories and analyzing texts.