Kültürel Bir Olgu Olarak Nakış ve Türk Resim Sanatındaki Yansımaları

Abstract

Nakışlar, nakışlardaki renkler ve biçimler kültürel hafızanın bir kuşaktan diğerine aktarımında önemli aktörler olarak toplumların acısını, kederini, umudunu ve mutluluğunu yansıtan göstergelerdir. Güçlü, enerjik ve ifade yüklü imgeler olarak nakışlar sanatçıların farklı bağlamlarda eserlerinde kullandıkları zengin görsel unsurlardır. Araştırmada öncelikle kültürel bir olgu olarak nakışın taşıdığı değerler farklı disiplin alanları, coğrafya ve dönemlerdeki örnekler, ardından Türk resim sanatı örnekleri üzerinden bağlamları dikkate alınarak incelenmeye çalışılmıştır. Türk resim sanatında çoğu zaman kültüre özgü olanın içerikle ilişkisi gelenekten gelen yaklaşımlarla beslenmiş olduğu, biçimsel arayışlarınsa evrensel ölçekte ele alındığı anlaşılmaktadır. Sonuçta farklı dönem ve kültürlerdeki bezeme ve motiflerin, sanatçıların yaşam deneyimleriyle buluşması neticesinde çoğul anlamlara kavuştuğu böylece nakışın yaşayan bir olgu haline geldiği ve Türk resim sanatına halen kaynaklık ettiği söylenebilir.

Embroidery and colours / forms in embroidery appear as significant actors in transferring cultural memory from one generation to another, as signs reflecting pain, grief, hope, and happiness of societies. Embroidery as powerful, energetic, and expressive images are rich visual elements used by artists in their works in different contexts. Present study aimed to examine values pertaining to embroidery first based on examples from different disciplines, geography, and time periods, and then on examples from Turkish art of painting, also considering contexts. Cultural element in Turkish art of painting mostly fed on traditional approaches as regards content, where quest for form was realized at universal scale. Consequently, ornamentation and motifs from different periods and cultures embraced plural meanings upon their encounter with artists' life experiences and thus embroidery became a living phenomenon, remaining a resource for Turkish art of painting.