Okulda şiddet: Problem çözme becerilerine ilişkin algıları ergenleri ne kadar koruyor?

Abstract

Bu araştırmada, ergenlerin problem çözme becerilerine ilişkin algılarının cinsiyetlerine, şiddetle karşılaşma deneyimlerine, yaşlarına ve sınıf düzeylerine göre farklılaşıp-farklılaşmadığı ve şiddetle karşılaşma deneyimlerini yordayan değişkenler incelenmiştir. Veriler Eskişehir Merkezinde farklı türdeki liselerde öğrenim gören 14-19 yaşları arasındaki 298 kız ve 302 erkek olmak üzere toplam 600 öğrenciden toplanmıştır. Araştırmada Problem Çözme Envanteri ve anket formu kullanılmıştır. Öğrencilerin problem çözme becerilerine ilişkin algılarının cinsiyetlerine, şiddet olaylarıyla karşılaştıkları yerlere göre farklılaşmadığı bulunmuştur. Ergenlerin algıları, şiddet olaylarıyla karşılaşma düzeylerine göre farklılaşmaktadır; şiddetle nadiren karşılaşanların problem çözme becerilerine ilişkin algı düzeyleri, ara sıra ve sık karşılaşanlardan yüksektir. Şiddetle sık karşılaşan ergenlerin problem çözme becerilerine ilişkin algıları ise cinsiyetleri ve yaşlarına göre farklılaşmamaktadır. Ergenlerin şiddetle karşılaşma deneyimlerini yordayan değişkenler problem çözme becerisi algısı, cinsiyet, sınıf düzeyi, yaş ve okul türüdür. Sonuç olarak, ergenlerin problem çözme becerilerine ilişkin algılarının okulda karşılaştıkları şiddete karşı korumada kısmen etkili olduğu görülmüş, özellikle şiddeti önleme ve şiddetten korunma amaçlı beceri eğitiminin rehberlik programlarının içeriğindeki yeri tartışılmıştır.

This study examined whether adolescents' perceptions of problem solving skills differ according to their sex, ex- periences of exposure to violence, age and grade, and the variables predicting their experiences of exposure to violence. Data were collected from 600 (298 females, 302 males) 14-19 year-old students attending various types of high schools in central Eskiþehir. The Problem Solving Inventory and a questionnaire were used in the study. Findings of the study revealed that students' perceptions of problem solving skills do not change according to their sex and the place they are exposed to violence. Adolescents' perceptions of problem solving skills differ in accordance with the level of their exposure to violence; perception level of the problem solving skills of the stu- dents rarely exposed to violence is higher than that of the students exposed to violence occasionally or often. Per- ception level of the adolescents who are often exposed to violence does not change depending on their sex and age. The variables predicting adolescents' experiences of exposure to violence are listed as perceptions of prob- lem solving skills, sex, grade, age, and school type. In conclusion, the adolescents' perceptions of problem sol- ving skills are partially effective in protecting them against school violence. The place of the skills training prog- rams -particularly the ones that aimed at prevention of and protection from violence- in the content of counse- ling programs was discussed.