Okul Yöneticileri Açısından Etik Liderlik

Abstract

Bu araştırmanın genel amacı Eskişehir ili Tepebaşı ve Odunpazarı ilçelerinde ortaöğretim okullarında görev yapan okul yöneticilerine göre etik lider olarak okul yöneticilerinin özelliklerini, liderlik özelliklerini, davranışlarını ve değerlerinin kaynağını belirlemektir. Araştırma nitel araştırma yöntemine göre desenlenmiştir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Eskişehir Odunpazarı ve Tepebaşı ilçelerindeki resmi ortaöğretim kurumlarında görev yapan 11 okul yöneticisi oluşturmaktadır. Bu araştırma da okul yöneticilerinin seçiminde amaçlı örnekleme yöntemi olan maksimum çeşitlilik örneklemeden yararlanılmıştır. Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde ise betimsel analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmanın güvenirliği 0,87 olarak bulunmuştur. Araştırma sonucunda etik lider olarak okul yöneticisinin davranışlarına ilişkin 4 ana tema, 2 alt tema ve 13 kategori bulunmuştur. Araştırma sonucunda 'etik lider olarak okul yöneticisinin özellikleri', 'etik lider olarak okul yöneticisinin liderlik özellikleri', 'etik lider olarak okul yöneticisinin davranışları' ve 'etik lider olarak okul yöneticisinin değerlerinin kaynağı' olmak üzere 4 ana tema bulunmuştur. 'Etik lider olarak okul yöneticisinin davranışları' ana temasına ait olarak 'etik lider olarak okul yöneticisinin yönetim süreçleriyle ilgili davranışları' ve 'etik lider olarak okul yöneticisinin yönetim anlayışı ilgili davranışları' olmak üzere 2 alt tema belirlenmiştir. 'Etik lider olarak okul yöneticisinin yönetim süreçleriyle ilgili davranışları' alt teması altında katılımcıların görüşleri karar alma; hesap verme ve şeffaflık, motivasyon (sinerji, ödül); kurallar ve yaptırımlar; iletişim; insana verdiği değer; adalet; eşitlik; ayrımcılık olmak üzere 9 kategori altında toplanmıştır. 'Etik lider olarak okul yöneticisinin yönetim anlayışı ile ilgili davranışları' alt teması altındaki katılımcıların görüşleri ise bürokrasi; öğretmenler; öğrenciler; okul kültürü olmak üzere 4 kategori altında toplanmıştır

The general objective of this study is to determine opinions of the school administrators in Eskisehir in 2015-2016 academic year about how principals’ characteristics and behaviors should be as an ethical leader. The research was prepared based on qualitative research method. The case study research design was used in the research. The participants were chosen according to "the maximum variation sampling" and from public secondary schools in Eskisehir in 2012-2013 academic year. The research population was 11 the school administrators worked at public high schools in Odunpazarı and Tepebaşı districts in Eskişehir in 2012-2013. Data were collected via interview technique. Descriptive analysis was used to analyze data. The reliability of the study was found to be 0,87. 4 main themes and 2 sub-themes and 13 categories were found as a result of analysis of the data collected for the overall purpose of this study. In line with the primary objective of the study, the first theme was "characteristics of principals as an ethical leader ". In line with the second objective of the study, the second theme was “leadership characteristics of principals as an ethical leader”. In line with the third objective of the study, the third theme was “behaviors of principals as an ethical leader” and the last theme was “source of values of the school administrators as an ethical leader”. It is based on the last objective of the study. The second theme had two sub-themes. The first sub-theme was “principals’ behaviors related to the management process as an ethical leader”. The second sub-theme was “principals’ behaviors related to the overview of the management as an ethical leader”. The first subtheme had 9 categories. These were making decision, accountability, transparency, motivation(synergy, award), rules and enforcement, communication, humanitarian values, fair, equality, discrimination. The second sub-theme had 4 categories. These were bureaucracy, teachers, students, and school culture