Osmanlı Devleti'nde mali sistem arayışının getirdiği yerel yönetim uygulamaları: Muhassıllık örneği

Abstract

Tahsildar anlamına gelen, muhassıl isimli malî/idarî yöneticilik; Osmanlı devletinden önce Anadolu Selçuklu devletinde kullanılmıştır. Tanzimat dönemiyle birlikte ise, bu memuriyetin yeni görev tanımının belirlenip, bir kurum çatısı altında örgütlendiğini görürüz. 1840-42 yıllarını kapsayan muhas-sıllık kurumunun bu örgütlenme şekli, çalışmamızın konusunu oluşturmuştur. Bununla beraber amacımız hangi gaye ile hangi yöntem ve araçların kullanılarak muhassıllığın örgütlendiğinin sorgulamasını yapmaktır. Keza "devlet anlayışımızda ve devlet idaresinde modernleşmenin hakiki başlangıcı, kabul edilen Tanzimat'ın" devlet idaresinde nasıl bir yenileşme getirdiğine, Tanzimat'ın ilk kurumu olan muhassıllığın katkısının belirlenebilmesi için, bu sorgulamanın yapılması gerekli görünmüştür.

The term of "muhassil", which means collector and financial manager, had been used in the Anatolian Seljuk state prior to the Ottoman State. With the Tanzimat period, we observe that term is re-defined and the officewas organized under an institution. This paper focuses on the organization system of muhassıllık between the years 1840-42. It also aims the evaluation the reasons, methods and tools of the muhassıllık system. As, it is necessary to evaluate how to bring the Tanzimat, which is acceppte as the real starting point for the modernization in the terms of "state" and "administration" a new rennoation in order to determine the support of the muhassıllık which is the first institution of Tanzimat.